ΤΟ ΝΗΣΑΚΙ ΤΩΝ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ

Μια μικρή όαση πρασινάδας και γαλήνης καταμεσής της Παμβώτιδας, αντίκρυ στα Γιάννενα, είναι το Νησί. Δεν έχει άλλο όνομα και πιθανότατα δεν το χρειάζεται κιόλας, αφού όλοι το γνωρίζουν. Η αρχική του κατοίκηση δεν έχει σταθεί δυνατόν να επιβεβαιωθεί από τις πηγές, ωστόσο τα οκτώ μοναστήρια του, που ακόμα στέκουν όρθια, είναι αδιάψευστοι μάρτυρες του βυζαντινού και μεταβυζαντινού του παρελθόντος.
Σύμφωνα με την παράδοση, αν εξαιρέσουμε τους μοναχούς, οι πρώτοι κάτοικοι του Νησιού των Ιωαννίνων, πάτησαν το χώμα του το 17ο αι. προερχόμενοι από τη Μάνη, γεγονός που το φέρουν τιμητικά ακόμη και σήμερα οι κάτοικοι του. Μολονότι η κατοίκηση νησιών μέσα σε λίμνη είναι ένα σπάνιο φαινόμενο παγκοσμίως, περίπου 100 οικογένειες, έχουν επιλέξει να παραμένουν στο Νησί της Παμβώτιδας, το οποίο βρίσκεται σε απόσταση λιγότερη των 10 λεπτών από τα Γιάννενα.
Εκτός από πολύ γνωστό ως περίφημο μοναστικό κέντρο του παρελθόντος το νησάκι έχει μείνει στην Ιστορία ως το μέρος, όπου δολοφονήθηκε ο κραταιός Αλής Πασάς ο Τεπελενλής. Πασάς στα Γιάννενα από τα τέλη του 18ου αι. έως το 1820 έπεσε νεκρός από τις σφαίρες των στρατιωτών του πανίσχυρου Χουρσίτ Πασά, που είχε εξαπολύσει εναντίον του αυτονομημένου πασά ο Σουλτάνος.

Ο Αλή Πασάς είχε βρει καταφύγιο στη μονή του Αγίου Παντελεήμονα στο Νησί, όπου περίμενε φιρμάνι από την Υψηλή Πύλη, με την αναστολή του, όπως με δόλο τον είχε κάνει να πιστέψει ο Χουρσίτ Πασάς, προκειμένου να τον πείσει να εγκαταλείψει το Κάστρο των Ιωαννίνων, το οποίο απειλούσε να ανατινάξει μαζί με όλους τους θησαυρούς του.